Ο Ντοστογιέφσκι μιλά για την Παιδεία ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΙΩΣΥΝΗ

 

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

 

          Πριν από διακόσια χρόνια – στις 11 Νοεμβρίου 1821 -, με την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, γεννήθηκε ο μεγάλος Ρώσος συγγραφέας Φιοντόρ (Θεόδωρος) Ντοστογιέφσκι. Έζησε πριν από τόσα χρόνια και μίλησε για την δυτική κοινωνία και την παιδεία της,  λες και ζει σήμερα. Είχε τη σπάνια ικανότητα να διεισδύει στα κατάβαθα της ψυχής και εκφραστικά παρουσίασε τις κτηνώδεις πράξεις στις οποίες οδηγείται ο μηδενιστής άνθρωπος. Αδιαμφισβήτητα  ο Ντοστογιέφσκι στην παγκόσμια λογοτεχνία είναι ο πιο δυνατός στην περιγραφή των αρνητικών και τραγικών ηρώων (Ιβάν Καραμάζοφ, Σταυρόγκιν, Ρασκόλνικοφ) και είναι λιγότερο δυνατός στους θετικούς ήρωές του (στάρετς Ζωσιμάς, Αλιόσα Καραμάζοφ, κ.α.).

          Ο Ντοστογιέφσκι γράφει στο «Ημερολόγιό» του, του 1873, ως να ζει στο σήμερα. Διαβάζουμε μεταξύ άλλων ότι οι καθοδηγητές της «ευρωπαϊκής προοδευτικής σκέψης»   καταλύουν ηθικούς και φυσικούς νόμους σταθερούς και αμετάβλητους και προσβάλλουν αιώνιες αξίες.    Και προσθέτει: «Δώστε σε όλους αυτούς τους μεγάλους μοντέρνους δασκάλους την πλήρη δυνατότητα να καταστρέψουν την παλιά κοινωνία και να την οικοδομήσουν από την αρχή και ως αποτέλεσμα θα προκύψει τόση αμάθεια και τέτοιο χάος, κάτι τόσο χυδαίο, τυφλό και απάνθρωπο, ώστε όλο το οικοδόμημα θα καταρρεύσει κάτω από τις κατάρες της ανθρωπότητας, πριν καν προλάβει να κατασκευαστεί» (Dostoievski “Journal d’ un ecrivain”, Gallimard, 11e edition, p. 209)

          Η κοινωνία αυτή της «προοδευτικής σκέψης», γράφει ο επίκαιρος Ντοστογιέφσκι, αντικαθιστά την αληθινή παιδεία «μόνο με την αναιδή άρνηση, όπου τα παιδιά διαπαιδαγωγούνται να ζουν χωρίς αρχές και πέρα από κάθε φυσική αλήθεια, με έλλειψη σεβασμού ή αδιαφορία προς την πατρίδα και ειρωνική περιφρόνηση προς τον λαό». Και τονίζει ο Ρώσος συγγραφέας ότι η αιτία του κακού είναι ότι η μακραίωνη εθνική καταπίεση, που δεχόμαστε οι Ορθόδοξοι λαοί από την δυτική κουλτούρα, είναι αυτή που μας καταργεί κάθε ανεξαρτησία σκέψης και βιαίως μας επιβάλλει να αποδεχθούμε τα αξιώματα της δυτικής κουλτούρας και παράλληλα να απορρίψουμε τον δικό μας εαυτό και να παύσουμε να σεβόμαστε και να εκτιμάμε τη δική μας πολιτισμική κληρονομιά και ταυτότητα.

          Παρά την αυστηρή κριτική του στον δυτικό τρόπο σκέψης και ζωής ο Ντοστογιέφσκι αγαπούσε την Ευρώπη. Ο αείμνηστος Σέρβος Μητροπολίτης πρ. Ζαχουμίου και Ερζεγοβίνης Αθανάσιος Γιέβτιτς γράφει ότι την αποκαλούσε «χώρο των θαυμάτων» και «αγαπητό νεκροταφείο, όπου πάμε και κλαίμε την τραγικότητά μας». Και προσθέτει: «Το να ονομάσουμε τον Ντοστογιέφσκι απλώς αντιδυτικό είναι απλούστευση, όπως επίσης απλούστευση είναι να τον θεωρήσουμε απλώς ανατολικό. Ο Ντοστογιέφσκι είναι πάνω από την Ανατολή και από την Δύση. Διότι η αλήθεια του ανθρώπου δεν εξαντλείται με την Ανατολή και τη Δύση… Ο Ντοστογιέφσκι λέγει στον άνθρωπο της κάθε εποχής να μην λατρεύει είδωλα. Και είδωλα μπορεί να είναι η κοινωνία, η ελευθερία, ο ίδιος ο άνθρωπος, αν δεν πιστεύει στον Θεάνθρωπο Χριστό».- (Εισαγωγή Αθαν. Γιέβτιτς εις βιβλίο Φ. Ντοστογιέφσκι «Οι φτωχοί», Εκδ. IMAGO, Αθήναι, 1983, σελ. 32).- 

Η απίστευτη ζωή του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι -«Δεν έχω βιώσει ποτέ την ευτυχία. Πάντα την περίμενα» Ντοστογιέφσκι NEWSROOM IEFIMERIDA.GR 10/04/2021 21:40

Γλίτωσε το απόσπασμα κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, έγραψε μερικά από τα σπουδαιότερα μυθιστορήματα μέχρι σήμερα, βυθίστηκε στον τζόγο δίνοντας τα πάντα. Ο λόγος για τον Φιόντορ Ντοστογιέφσκι.


«Οι πραγματικά σπουδαίοι άνδρες, νομίζω, πρέπει να βιώνουν μεγάλη θλίψη», είχε δηλώσει ο Ντοστογιέφσκι. Κι όπως ανακαλύπτει κανείς από τη βιογραφία του Άλεξ Κριστόφι, σίγουρα παρέμεινε πιστός στα λεγόμενά του.

«Δεν έχω βιώσει ποτέ την ευτυχία. Πάντα την περίμενα», ήταν μία ακόμη από τις δηλώσεις του μυθιστοριογράφου. Ο βιογράφος Άλεξ Κριστόφι στο νέο του βιβλίο με τίτλο «Dostoevsky in Love: An Intimate Life» μας ενημερώνει για την «ανήσυχη και δυστυχισμένη» ύπαρξή του, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο η Ρωσία του 19ου αιώνα ήταν ένα «τεράστιο δίκτυο κλεφτών» και πως μια μέση τουαλέτα ήταν μια τρύπα σε μια σανίδα, κάτω από την οποία «η βρωμιά ήταν παχιά και ολισθηρή».
Ο Φίοντορ Ντοστογιέφσκι στο Παρίσι
Ο Φίοντορ Ντοστογιέφσκι στο Παρίσι

Αν ο Ντοστογιέφσκι στα βιβλία του έγραφε για «τους ταπεινωμένους, τους άρρωστους και τους σιωπηλούς», εάν εξέταζε την ψυχολογία του «μεθυσμένου άνδρα, του διαλυμένου άνδρα», τότε αυτό συνέβαινε επειδή όλα, από μία άποψη, ήταν αυτοβιογραφικά. Ο ίδιος ο Φιόντορ Ντοστογιέφσκι ήταν ένας «οργισμένος άνδρας» που βρισκόταν συνεχώς στο επικίνδυνο χείλος της σωματικής και ψυχικής καταστροφής.
Εχασε τους γονείς του πολύ νωρίς

Γεννήθηκε το 1821, γιος ενός φτωχού γιατρού. Ήταν ένα «παιδί γεμάτο ενέργεια, περιέργεια, που συνεχώς μιλούσε με αγνώστους». Η μητέρα του πέθανε από φυματίωση όταν εκείνος ήταν 15 ετών. Ο πατέρας του βρέθηκε νεκρός σε μία τάφρο λίγο αργότερα –είτε σκοτώθηκε από τους υπηρέτες του είτε από ατύχημα, είναι κάτι που παραμένει πάντα ένα μυστήριο.
Advertisement

Ο Ντοστογιέφσκι στάλθηκε από συγγενείς στο Ινστιτούτο Στρατιωτικών Μηχανικών στην Αγία Πετρούπολη, όπου σπούδασε μουσική, χορό, στρατιωτική άσκηση, γεωμετρία και χαρτογράφηση πεδίου. Του άρεσε να διαβάζει ιατρικά εγχειρίδια και είχε βρει ενδιαφέρουσες τις ψυχικές ασθένειες και το νευρικό σύστημα. Στον ελεύθερο χρόνο του άρχισε να γράφει διηγήματα.

Μια πολλά υποσχόμενη λογοτεχνική σταδιοδρομία διακόπηκε όταν ένας κριτικός εφημερίδας, ο Βαλέριαν Μάικοφ, ο οποίος σχεδίαζε να γράψει ένα άρθρο που θα έκανε τον Ντοστογιέφσκι «τον σημαντικότερο συγγραφέα της γενιάς του», πήγε για μια βόλτα στην εξοχή, «έπαθε ηλίαση και πέθανε».
Πώς γλίτωσε στο τσακ την εκτέλεση

Το 1849, ο Φιόντορ Ντοστογιέφσκι συνελήφθη και κατηγορήθηκε, μαζί με άλλους ποιητές, για τη «διανομή έντυπων έργων κατά της κυβέρνησης». «Του δόθηκε μία παχιά γκρι στολή φυλακής, κάλτσες και μετά έκλεισε η πόρτα πίσω του». Πέρασε 8 μήνες σε απομόνωση, πριν οδηγηθεί σε εκτέλεση. Όταν ήρθε εκείνη η ώρα, του έδειξαν μια χειράμαξα, στην οποία βρισκόταν ένα φέρετρο καλυμμένο με ένα πανί. Ο Ντοστογιέφσκι δέθηκε σε μία κολόνα, οι στρατιώτες σημάδεψαν και, την τελευταία στιγμή, ανακοινώθηκε ότι ο τσάρος είχε ανακαλέσει την απόφαση για εκτέλεση. Αντί για σφαίρα, έλαβε τετραετή ποινή σκληρής εργασίας.
Κρατούμενοι στην φυλακή όπου πέρασε 8 μήνες στην απομόνωση ο Φίοντορ Ντοστογιέφσκι
Κρατούμενοι στη φυλακή όπου πέρασε 8 μήνες στην απομόνωση ο Φιόντορ Ντοστογιέφσκι/Φωτογραφία: Getty Images

Ήταν μία εμπειρία που θα οδηγούσε τους περισσότερους ανθρώπους στο άσυλο. Ο Ντοστογιέφσκι, όμως, υπέφερε μόνο «από αιμορροΐδες -σε σημείο που δεν μπορούσε να καθίσει ούτε να σταθεί όρθιος- και σπασμούς στον λαιμό». Ωστόσο, το καθεστώς των φυλακών ήταν μια κόλαση, χωρίς εγκαταστάσεις για μπάνιο ή αποχέτευσης και το φαγητό ήταν μια σούπα με λάχανο «που γινόταν πιο πυκνή χάρη σε έναν τεράστιο αριθμό κατσαρίδων». Οι φρουροί ήταν σαδιστές: «Εάν βγεις έστω και λίγο εκτός γραμμής, θα σε μαστιγώσουμε».

Τελικά, όμως, απελευθερώθηκε και έζησε στο Ομσκ, μια πόλη που αργότερα χρησιμοποιήθηκε από τους Σοβιετικούς ως εγκατάσταση πυρηνικών δοκιμών. Εκεί, ο μυθιστοριογράφος ερωτεύτηκε τη γυναίκα (σύντομα χήρα) ενός τοπικού αξιωματούχου ειδικών φόρων κατανάλωσης. Οι αρνήσεις της μαντάμ Ισάεβα να ενδώσει στο φλερτ του ώθησαν τον Φιόντορ Ντοστογιέφσκι να πει πως «η χαρά της αγάπης είναι μεγάλη, αλλά τα βάσανά της είναι τόσο έντονα, που θα ήταν πολύ καλύτερο να μην αγαπήσεις καθόλου».
Η πρώτη νύχτα γάμου και η τραγική κατάληξη

Δεν μπορεί να κατηγορήσει κάποιος τη λογική του. Ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι, όταν τελικά παντρεύτηκε τη Μαρία Ισάεβα το 1857, έπαθε επιληπτική κρίση στην κρεβατοκάμαρα την πρώτη νύχτα του γάμου τους, πέφτοντας στο πάτωμα «με το σώμα του να πάλλεται σε έναν απροσδιόριστο ρυθμό». Και εάν αυτό δεν ήταν αρκετά τραγικό, στον Ντοστογιέφσκι άρεσε σεξουαλικά να φιλάει πόδια και να χαϊδεύει κάλτσες και παπούτσια.

Η επιληψία «τρόμαξε τη γυναίκα μου μέχρι θανάτου» και, όπως λέει ο βιογράφος, «ο γάμος δεν ανέκαμψε ποτέ μετά από εκείνη την πρώτη νύχτα». Ήταν μια ανακούφιση για όλους όταν εκείνη πέθανε από φυματίωση.
Ο Φίοντορ Ντοστογιέφσκι με στρατιωτική στολή
Ο Φίοντορ Ντοστογιέφσκι με στρατιωτική στολή

Έχοντας απολυθεί από τον στρατό το 1859 «λόγω των αιμορροΐδων», ο Ντοστογιέφσκι επέστρεψε στην Αγία Πετρούπολη για να ξαναρχίσει τη λογοτεχνική ζωή. Το «Αναμνήσεις από το σπίτι των πεθαμένων», το μυθιστόρημα για τη σκληρότητα στη φυλακή της Σιβηρίας, έγινε μεγάλη επιτυχία και, ξαφνικά με χρήματα στην τσέπη του, ο συγγραφέας μπόρεσε να ταξιδέψει. Δεν εντυπωσιάστηκε από το Παρίσι («μια εξαιρετικά βαρετή πόλη») και είπε για το Λονδίνο: «Όλοι βιάζονται να γίνουν λιώμα από μεθύσι».
Η γνωριμία και ο εθισμός στον τζόγο

Ήταν στα τραπέζια τζόγου του Βισμπάντεν που γνώρισε τον εχθρό του -τα ζάρια και τα χαρτιά. Με την πεποίθηση πως ήταν μάστερ σε ένα σύστημα που συνδύαζε «τύχη με λογική», ο Φιόντορ Ντοστογιέφσκι έχασε μέσα σε μία βραδιά το ισοδύναμο των σημερινών 32.000 λιρών.

Δανείστηκε πολλά, έβαλε ενέχυρο τα υπάρχοντά του, ζήτησε από τους φίλους του να βάλουν κι εκείνοι ενέχυρα. Ήταν εμμονικός, η συμπεριφορά και η διάθεσή του κυμαινόταν δραματικά μεταξύ χαράς και απελπισίας. Οι ελάχιστες νίκες του τον ενθάρρυναν, οδηγώντας όμως σε περαιτέρω απώλειες.

Ο Φρόιντ πιθανώς δεν ήταν χρήσιμος όταν είπε ότι «ο εθισμός στα τυχερά παιχνίδια είναι υποκατάστατο του αυνανισμού», αλλά όταν ο Φιόντορ Ντοστογιέφσκι παντρεύτηκε τη στενογράφο του, Άννα, το 1866, εκείνη μπορεί να αναρωτιόταν εάν είχε κάποιο δίκιο.

Ποντάροντας υψηλά ποσά, ο Φιόντορ Ντοστογιέφσκι βυθίστηκε σε τεράστια χρέη. Παρακαλούσε πάντα για συγχώρεση από την Άννα, λέγοντάς της πως «δεν ήταν άξιός της», αλλά αμέσως μετά της ζητούσε να βάλει ενέχυρο το δαχτυλίδι του γάμου τους και τα έπιπλα. Δεν μπορούσε να πληρώσει τους λογαριασμούς στα εστιατόρια ή στα ξενοδοχεία, ή τα εισιτήρια τρένων. Δεν είχε μείνει τίποτα στο σπίτι παρά μόνο τα ξύλινα κουτάλια.
Στον δεύτερο γάμο του συνέβη κάτι αντίστοιχο και πάλι

Στο σεξουαλικό μέτωπο, ο Ντοστογιέφσκι είχε πάλι ένα επεισόδιο την πρώτη νύχτα του γάμου και φώναζε από πόνο για τις επόμενες 4 ώρες. Μόλις συνήλθε, μπορούσε να μιλήσει μόνο στα γερμανικά. Με κάποιον τρόπο, ο Ντοστογιέφσκι απέκτησε παιδιά, αλλά την ώρα που γεννούσε η γυναίκα του, εκείνος ήταν αυτός που έβγαζε «κραυγές ζώων». Η μαία χρειάστηκε να τον πετάξει έξω.

Ο βιογράφος λέει ότι ο Ντοστογιέφσκι έπασχε από αυτό που σήμερα ονομάζεται Geschwind, μια νευρολογική κατάσταση που εξηγεί τη μανία για γραφή ή τζόγο αλλά και τη μεταβλητότητα. Αυτή είναι εξάλλου και η ατμόσφαιρα στα βιβλία του «Έγκλημα και τιμωρία», «Αδελφοί Καραμάζοφ», «Ο Ηλίθιος» και ούτω καθεξής: Ιστορίες για φαντάσματα, απατεώνες και δολοφόνους, γεμάτες «επαναλήψεις και παραβάσεις».

Η Άννα έβαλε σε κάποια τάξη τα οικονομικά, βοήθησε τον σύζυγό της να βρει εκδότες, επεξεργάστηκε τα μπερδεμένα κείμενα και ήταν υπεύθυνη για την οργάνωση των τελευταίων χρόνων του Ντοστογιέφσκι, όπου έπασχε από λοιμώξεις της ουροδόχου κύστης, εμφύσημα και αιμορραγία από τη μύτη.

Στη Ρωσία «χαιρετίστηκε ως εθνικός προφήτης» και ο τσάρος τον προσκάλεσε σε δείπνο στο χειμερινό παλάτι -καθόλου άσχημα για έναν πρώην κατάδικο. Όταν πέθανε, τον Φεβρουάριο του 1881, χιλιάδες ξεχύθηκαν στους δρόμους για να παραστούν στην κηδεία του.

Μια μικρή λεπτομέρεια από το βιβλίο; Ο Ντοστογιέφσκι και η Άννα είχαν μία αγελάδα στον επάνω όροφο του διαμερίσματός τους «ώστε να έχουν τα παιδιά τους πάντα φρέσκο γάλα». <p>Πηγή: <a target="_blank" href="https://www.iefimerida.gr">iefimerida.gr</a> - <a target="_blank" href="https://www.iefimerida.gr/stories/zoi-fiontor-ntostogiefski-mesa-apo-biografia">Η απίστευτη ζωή του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι -«Δεν έχω βιώσει ποτέ την ευτυχία. Πάντα την περίμενα» - iefimerida.gr</a></p>

O Ντοστογιέφσκι, ο Πάπας και η Ορθόδοξη εκκλησία...ΠΡΩΙΝΟΣ ΛΟΓΟΣ

 

Ο Θεόδωρος Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι γεννήθηκε το 1821 στη Μόσχα και πέθανε στην Αγία Πετρούπολη το 1881. Υπήρξε μέγας μυθιστοριογράφος παγκόσμιας ακτινοβολίας. Πολύ μεγάλη η προσφορά του στην παγκόσμια διανόηση. Ο Ντοστογιέφσκι υπήρξε μέγας ψυχολόγος, αποκάλυψε ολόκληρο σκοτεινό κόσμο ταπεινών, ηλιθίων, εγκαταλειμμένων στα πάθη τους, θρησκευτικών, μυστικοπαθών και κακούργων, με απαράμιλλη ακρίβεια και βαθύτητα και με άπειρο ανθρώπινο πόνο και συμπάθεια…

Ένα μήνα πριν από το θάνατό του εξεφώνησε περίφημη ομιλία στα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του μεγαλύτερου ποιητή της Ρωσίας Αλεξάνδρου Πούσκιν. Ο Πούσκιν ήταν μεγάλος φιλέλληνας.

Μερικά από τα έργα του Ντοστογιέφσκι είναι: «Ταπεινωμένοι και καταφρονεμένοι», «Ο Ηλίθιος», «Το Ημερολόγιο ενός συγγραφέως». Το αριστούργημά του «Αδελφοί Καραμαζώφ» (1880).

Οι ήρωες των διαλόγων του είναι οι εκφραστές της διανόησής του. Η γιγάντια μορφή της λογοτεχνίας, λοιπόν, βρίσκει τον τρόπο να φανερώσει τη θεωρία και τις επιδιώξεις του Βατικανού. Ο Ντοστογιέφσκι γνώρισε την ανθρώπινη ψυχή, την ανθρώπινη ψυχολογία και παθολογία, όσο λίγοι στον κόσμο. Έγινε μεγάλος διδάσκαλος της Ορθόδοξης ανθρωπολογίας, γιατί πρώτος αυτός μαθήτευσε στο Ευαγγέλιο και στους αγίους της Ορθοδοξίας.

Στον «Ηλίθιο» (Δ’ 1, VII) ο Ντοστογιέφσκι γράφει: «Ο Καθολικισμός είναι πίστη μη χριστιανική. Ο Καθολικισμός της Ρώμης είναι χειρότερος από τον αθεϊσμό… Ο αθεϊσμός κηρύττει μονάχα το μηδέν, ο Καθολικισμός, όμως, προχωρεί πιο πέρα ακόμα: Κηρύττει ένα διαστρεβλωμένο Χριστό, ένα Χριστό αντίθετο του Χριστού. Κηρύττει τον Αντίχριστο».

Η ταπείνωση είναι η στολή της Θεότητας, λέει ο Ισαάκ ο Σύρος. Ο Χριστιανισμός είναι η πίστη και η Αποκάλυψη της αγάπης. Είναι η ζωή και η ενσάρκωση της ειρήνης και της πραότητας. Είναι το βίωμα της συγγνώμης και της μακροθυμίας.

Αντίθετα, ο Παπισμός είναι το παραμορφωμένο πρόσωπο του Χριστιανισμού. Ο Ντοστογιέφσκι στους «Δαιμονισμένους» γράφει: «Η Ρώμη ανακήρυξε ένα Χριστό που υπέκυψε στον τρίτο πειρασμό του σατανά. Διακήρυξε σε όλον τον κόσμο πως ο Χριστός δεν μπορεί να βασιλέψει χωρίς την επίγεια βασιλεία. Ήταν το ίδιο σαν να ανεκήρυξε ο καθολικισμός τον Αντίχριστο και αυτό ήταν που κατέστρεψε τη Δύση».

Για να δικαιολογήσει ο Πάπας το αξίωμα του αρχηγού κράτους που έχει παραδέχεται ότι ο Χριστός είναι βασιλέας στη γη. Και αυτά, ενώ γνωρίζουμε ότι ο ίδιος ο Χριστός είπε: «Η βασιλεία η εμή ουκ έστιν εκ του κόσμου τούτου».

Έτσι, ο Πάπας Λέων ο Θ’ το 1053, αποφάσισε να διακόψει οριστικά τις σχέσεις του Βατικανού με την Ορθοδοξία. Έστειλε αντιπροσώπους του στην Κωνσταντινούπολη, δήθεν, για να ρυθμίσουν τις διαφορές των δύο Εκκλησιών. Οι αλαζονικοί αυτοί αντιπρόσωποι του Πάπα δυσαρέστησαν όλους με την αλαζονεία τους και κατάλαβαν ότι η αποστολή απέτυχε. Έτσι, μπήκαν στην Αγία Σοφία την ώρα που ετελείτο Θεία Λειτουργία και αφού άφησαν επάνω στην Αγία Τράπεζα αφορισμό κατά του Πατριάρχη και όλης της Ορθόδοξης Εκκλησίας, αναχώρησαν για τη Ρώμη.

Ο Πατριάρχης Μιχαήλ Κηρουλάριος μετά βίας κατόρθωσε να συγκρατήσει τον εξαγριωμένο λαό, για να μη κακοποιήσει, τους απεσταλμένους του Πάπα. Τέσσερις ημέρες μετά το επεισόδιο, δηλαδή στις 20 Ιουλίου 1054, συγκάλεσε ο Πατριάρχης την ενδημούσα Σύνοδο και αφώρισε τον Πάπα και όλους όσοι βλασφημούν την Ορθόδοξη Εκκλησία, διέγραψε μάλιστα οριστικά τον Πάπα από το δίπτυχο της Εκκλησίας. Έτσι, το σχίσμα της Εκκλησίας έγινε οριστικό.

Στο σημείο αυτό ο Ντοστογιέφσκι στο πέμπτο κεφάλαιο του έργου του, στο αριστούργημά του ΑΔΕΛΦΟΙ ΚΑΡΑΜΑΖΟΦ, παρουσιάζει μια συγκλονιστική έμπνευση: Ο μέγας ιεροεξεταστής δικάζει τον σιωπηλόν και φυλακισμένον Χριστόν: «…Δίκασέ μας, αν μπορείς κι αν τολμάς. Μάθε πώς δε σε φοβάμαι. Μάθε πως και εγώ ήμουνα στην έρημο, πως και εγώ έζησα με ακρίδες και αγριόριζες, πως και εγώ ευλογούσα την ελευθερία που μ’ αυτήν εσύ ευλόγησες τους ανθρώπους, πως και εγώ ετοιμαζόμουν να γίνω ένας από τους εκλεκτούς σου, να γίνω ένας από τους ισχυρούς και τους μεγάλους, διψώντας να «συμπληρώσω τον αριθμό».

Μα συνήλθα και δεν θέλησα να υπηρετήσω την αφροσύνη. Γύρισα στην ομάδα εκείνων που διόρθωσαν το έργο σου. Εγκατέλειψα τους υπερήφανους και επέστρεψα στους ταπεινούς για να τους κάνω ευτυχισμένους. Όλα όσα σου λέω θα γίνουν και η βασιλεία μας θα οικοδομηθεί.

Και συνεχίζοντας εδώ ο Ντοστογιέφσκι τον αλληγορικό διάλογο μεταξύ των δύο αδελφών – ηρώων του μεγάλου αυτού έργου του, καταλήγει με τα λόγια που βάζει στο στόμα του Αλιόσα: -Το ποίημά σου είναι εγκώμιο για τον Ιησού κι όχι μομφή όπως το θέλησες εσύ…

Στη συνέχεια κάνει λόγο για τους ιεροεξεταστές και τους Ιησουίτες… για να καταλήξει: «Αυτοί όλοι είναι απλώς και μόνον η ρωμαϊκή στρατιά για τη μελλοντική γήινη αυτοκρατορία, με αυτοκράτορα τον πρωθιερέα της Ρώμης…

Να το ιδανικό τους, χωρίς κανένα μυστήριο, χωρίς καμιά ανώτερη οδύνη… Είναι μία απλούστατη δίψα εξουσίας, των γήινων χυδαίων αγαθών, της καθυπόταξης… ένα είδος μελλοντικής δουλοπαροικίας με τον όρο αυτοί να γίνουν τσιφλικάδες… αυτό είναι όλο κι όλο που θέλουν. Ίσως, ούτε καν να πιστεύουν σε Θεό…

Ο αμίμητος χειρουργός και ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής Ντοστογιέφσκι είχε συλλάβει πολύ καλά το πνεύμα του Παπισμού.

Εμείς οι Ορθόδοξοι κάνουμε σταυρό με τα τρία δάκτυλα, τα οποία συμβολίζουν την Αγία Τριάδα. Οι Παπικοί κάνουν σταυρό με τα τέσσερα δάκτυλα. Το τέταρτο δάκτυλο είναι ο Πάπας. Έτσι, ο Πάπας γίνεται σύνθρονος και ομόθρονος της Αγίας Τριάδος. Άρα Θεός…

Θα αναφέρω ένα ακόμη από τα πολλά. Ο Πάπας έχει το αλάθητον. Δηλαδή, δεν κάνει αμαρτίες, είναι αναμάρτητος. Ο Απόστολος Παύλος είναι ο πρώτος μετά τον Ένα. Δηλαδή, μετά τον Χριστόν είναι ο Αποστ. Παύλος. Κι όμως, ο Παύλος λέει: «Πρώτος αμαρτωλός είμαι εγώ»!

Ο Ντοστογιέφσκι γράφει πολλά για το πραγματικό πρόσωπο της Παπικής Εκκλησίας, αλλά δεν είναι δυνατό να αναφερθούν όλα σε ένα σύντομο άρθρο.

Κατά τον Π.Γ. Μεταλληνό: «Το Βατικανό παραμένει η μεγαλύτερη ανθελληνική δύναμη και προπαγάνδα στον κόσμο». Αυτό το απέδειξε με την 4η σταυροφορία στις 12 Απριλίου 1204. Κατέστρεψε την Ελληνική Αυτοκρατορία του Βυζαντίου, σε σημείο που να μη μπορέσει την επερχόμενη λαίλαπα του 1453…

Οι παπικοί εμφανίζονται ότι δεν έχουν σχέση με την 4η σταυροφορία και ότι ουδέποτε σκέφτηκαν να υποτάξουν το Βυζάντιο. Όμως, αυτοδιαψεύστηκαν: Το 2008 εκδόθηκε στη Θεσσαλονίκη το βιβλίο του Ιωάννη Σαρσάκη με τον τίτλο «Ιωάννης Β. Βατάτζης – ο Άγιος Αυτοκράτορας του Βυζαντίου». Έκδοση Ορθοδόξου Κυψέλης.

Στο βιβλίο αυτό δημοσιεύεται η επιστολή που έστειλε το 1234 ο τότε Πάπας της Ρώμης Γρηγόριος ο Θ’ (ένατος) στον Αυτοκράτορα της Νίκαιας Ιωάννη Βατάτζη.

Η επιστολή αυτή είναι προκλητικότατη και ομιλεί απαξιωτικά για την Ορθοδοξία και το Βυζάντιο. Αποκαλύπτει ότι ο Πάπας που κρυβότανε πίσω από τις Σταυροφορίες ήταν ο Πλανητάρχης της εποχής. Για την άλωση της Κων/πολης το 1204 και τα σχέδια του Βατικανού, δύο σημεία της επιστολής είναι αποκαλυπτικά: Ζητούσε από τον Ιω. Βατάτζη δύο πράγματα: πρώτο, να ξεχάσει διά παντός την Κωνσταντινούπολιν και δεύτερο, να εγκαταλείψει τον βυζαντινόν τίτλον «Βασιλεύς και Αυτοκράτωρ Ρωμαίων».

Ο Ιω. Βατάτζης, αν και βρισκόταν σε δυσμενέστερη θέση από πλευράς πολιτικής και οικονομικής, έστειλε μία εκπληκτική επιστολή – απάντηση στον Πάπα, η οποία αποτελεί μνημείο ελληνικής υπερηφάνειας και εθνικής αξιοπρέπειας. Μακάρι να διδάσκονταν από αυτήν οι σημερινοί κυβερνήτες μας και ορισμένοι ηγέτες των Ευρωπαίων εταίρων μας, επίγονοι των Σταυροφόρων του 1204.

Αναφέρω μερικά σημεία της επιστολής – απάντησης του Ιω. Βατάτζη στον Πάπα: «…Μας γράφεις ότι από το δικό μας γένος, το ελληνικό άνθησε η σοφία και τα αγαθά της διαδόθηκαν στους άλλους λαούς.

Αυτό σωστά το γράφεις. Πώς, όμως, αγνόησες ή και αν υποτεθεί ότι δεν το αγνόησες, πώς το ξέχασες να γράψεις ότι μαζί με τη σοφία το γένος μας κληρονόμησε από τον Μέγα Κωνσταντίνο και τη βασιλεία: Συ απαιτείς να μη αγνοήσουμε τον θρόνο σου και τα προνόμιά του. Αλλά, εμείς έχουμε να ανταπαντήσουμε να ιδείς καθαρά και να μάθεις τα δικαιώματα που έχουμε εμείς επί της εξουσίας και του κράτους της Κωνσταντινούπολης, το οποίο από τον Μέγα Κωνσταντίνο διατηρήθηκε για μια χιλιετία και έφτασε σε μας.

Ο γενάρχης της βασιλείας μου είναι από το γένος των Δουκών και των Κομνηνών, για να μη αναφέρω εδώ και όλους τους βασιλείς που είχαν ελληνική καταγωγή και για πολλές εκατοντάδες χρόνια κατείχαν τη βασιλική εξουσία της Κωνσταντινούπολης. Εμείς εξαναγκαστήκαμε από την πολεμική βία και φύγαμε από τον τόπο μας. Όμως, δεν παραιτούμαστε από τα δικαιώματά μας της εξουσίας και του κράτους της Κωνσταντινούπολης… Ποτέ δεν θα πάψουμε να δίνουμε μάχες και να πολεμούμε αυτούς που την κατέκτησαν και την κατέχουν.

Γιατί, αλήθεια, πώς δεν θα διαπράτταμε αδικία απέναντι στους νόμους της φύσης και στους θεσμούς της πατρίδας μας και στους τάφους των προγόνων μας και στα θεία και ιερά τεμένη, αν δεν πολεμήσουμε για όλα αυτά με τη δύναμή μας… Ωστόσο να ξέρει η αγιότητά σου ότι υποδεχτήκαμε χωρίς λύπη το αγροίκο ύφος του γράμματός σου και φερθήκαμε με ηπιότητα στους κομιστές του, μόνον και μόνον για να διατηρήσουμε την ειρήνη μαζί σου»!

Όταν έλαβε αυτή την επιστολή ο Πάπας ανάμεσα στα άλλα είδε και τούτο: «…δεν παραιτούμαστε από τα δικαιώματά μας της εξουσίας και του κράτους της Κωνσταντινούπολης. Ποτέ δεν θα πάψουμε να δίνουμε μάχες και να πολεμούμε αυτούς που την κατέκτησαν και την κατέχουν…».

Αυτό ανησύχησε το Βατικανό. Για να ενισχύσει τη θέση των ανθρώπων του που διαφέντευαν την Κων/πολη και γενικά την Ανατολή, αποφάσισε να στείλει ενισχύσεις. Έτσι, το 1236 ο Πάπας ετοίμαζε νέα Σταυροφορία. Την ματαίωσε, όμως, ο αυτοκράτορας της Γερμανίας Φρειδερίκος ο Β’.

Όλα αυτά επιβεβαιώνουν ότι ο Πάπας ήταν ο Πλανητάρχης των Σταυροφοριών και αυτός διέταξε την κατάληψη της Κων/πολης το 1204.